Zirbe, de koningin van de Alpen
Op stap in Großarltal, op stap met de Zirbelkiefer
Meerdere malen heb ik genoten van het prachtige Oostenrijkse Großarltal vanuit het fijne Chalet Kristall. Via buurman Alpenklang kwam Zirbenschnaps op mijn pad en aangezien ik dol ben op bomen, wilde ik meer weten over die beroemde en geroemde Zirbelkiefer. Het resultaat van mijn speurtocht werkte ik uit tot een kleine Op stap met de bomen module. De Zirbe heeft zich stevig in mijn hart geworteld, met zijn indrukwekkende fysieke verschijning en de eeuwenoude verhalen over zijn kracht en heling.
Op deze pagina vind je een klein gedeelte uit de speciale Zirbe-editie om je een eerste indruk te geven over de mooie verhalen van deze bijzondere boom. Zoals een dierbare vriendin het samenvatte: 'Het is een boom die weet hoe hij zich altijd weer kan verbinden met levenskracht.'
/ | \
/ | \
Botanische informatie
Naam: Alpenden of arve, Pinus cembra
Naam: Zirbe, Zirbelkiefer (D), Zirm, Arve (CH), Arbe, Arole, Petschl (Z-Tirol)
Engels: Swiss pine, Swiss stone pine, Stone pine, Arolla pine, Austrian Stone pine
Frans: pin cembro, pin des Alpes
De Alpenden is een traag groeiende dennenboom met sterke, lange en stevig verankerde wortels en een volle compacte kroon. Op leeftijd een karakteristieke vorm door het overleven van landschap en weerschap. Donkergrijze / oranjebruine schors, later met schubben en groeven. Glimmende driehoekige naalden, binnenkant blauwgroen/wit en buitenkant donkergroen; lengte 7-9cm; in groepjes van 5 bij elkaar; naalden tot 12 jaar aan de boom. Helpt op hoge hoogte erosie en landverschuivingen tegen te gaan.>Zirbe kan extreme weersomstandigheden weerstaan: wind, sneeuw, temperatuur (-40 tot +50°) (meest vorstbestendige boom). Bevat veel hars om wonden in bast of takken door bliksem, sneeuw of storm te helen.
- Habitat: bovenin of voorbij de boomgrens, in de ‘Krummholzzone’; 1800 tot 2500, soms 3000 m (Alpen, Karpaten, Transsylv. Alpen)
- Hoogte: 25-35 meter
- Leeftijd: tot 1000 jaar of ouder
/ | \
Toepassingen
- Hout: blijft lang geuren, met helende werking; voor meubels, koekoeksklokken, houtsnijwerk, speelgoed, kunstwerken
- Olie: tegen motten; antibacteriële en schimmelwerende werking
- Kegels: Zirbenschnaps (van jonge, handgeplukte Zirben); Zirbengeist (van oudere, houtige kegels)
- Zaden: winterse voedselbron + delicatesse
Hildegard von Bingen schreef: Zirbenhars als wierook heeft een desinfecterende en kiemdodende werking.
Over de Zirben-olie: ‘wierook van de Alpen’; werkt kalmerend, verbetert de nachtrust; brengt hartslag in rust, verbeterd bloedsomloop; goed tegen verkoudheid, hoesten en hoofdpijn; verbetert de weerstand; verwarmt geest en ziel; geeft levenskracht, moed, vastbeslotenheid.
/ | \
Mythen en legenden
- Symbool van overleving en eeuwigheid; doorzettingsvermogen en kracht
- Genezer, brenger van eeuwige jeugd
“Omdat bomen in de taal van het universum vrouwelijk zijn, wordt de Zirbe ook wel de koningin van de Alpen genoemd” (bron: Angelika E. Hohenberger)
In Tirol wordt gezegd: de Zirbe is een toverboom, een krachtboom die verdwaalde reizigers versterkt en met zijn blauwe licht de weg wijst (dit blauwe licht ontstaat op hete zomerdagen door een vergrote aanmaak van olie; daarmee beschermt de boom zich tegen verbranding; dit is zichtbaar in een blauwachtige gloed om de boom); Zirbenhout is maanhout, en alleen in de winter en in afstemming op de maankalender mag een Zirbel geveld worden.
/ | \
Meer over mijn werk met bomen vind je op mijn website Cawen.nl. Kijk bij consult & begeleiding, wandelingen & workshops of de digitale natuurtrainingen.
/ | \